التمرين السّادِسُ
التمرين السّادِسُ : عَيْنِ الْمَحَلَّ الإعرابي لِلْكَلِمَاتِ الَّتِي تَحْتَهَا خَطْ.
١- مداراة النَّاسِ نِصْفُ الإيمان.
٢- عَدُوٌّ عاقِلٌ خَيْرٌ مِن صَدِيقِ جاهِل.
٣- يا حبيبي، لا تَقُلْ كَلاماً إِلَّا الْحَقَّ أَبَداً.
٤- الْعِلْمُ فِي الصِّغَرِ كَالنَّمْشِ فِي الْحَجَرِ.
٥- أَضْعَفُ النَّاسِ مَنْ ضَعُفَ عَن كِتِمَانِ سِرِّهِ.
پاسخ و معنی تمرین ششم درس سوم دوازدهم انسانی
در این تمرین باید نقش و جایگاه اعرابی کلماتی که زیر آن‌ها خط کشیده شده را مشخص کنید.
### تعیین محل اعرابی
**1. مداراة النَّاسِ (نِصْفُ) الإيمان.**
* **ترجمه:** مدارا کردن با مردم **نیمی** از ایمان است.
* **کلمهٔ اعرابی:** **نِصْفُ**
* **نقش:** **خبر** برای مبتدای "مداراة" و **مرفوع** به ضمه.
**2. عَدُوٌّ عاقِلٌ (خَيْرٌ) مِن صَدِيقِ جاهِل.**
* **ترجمه:** دشمن عاقل **بهتر** از دوست نادان است.
* **کلمهٔ اعرابی:** **خَيْرٌ**
* **نقش:** **خبر** برای مبتدای "عدوّ" و **مرفوع** به ضمه. (**خَيْرٌ** در اینجا به معنی **أَخْيَرُ** (اسم تفضیل) است).
**3. يا حبيبي، لا تَقُلْ كَلاماً إِلَّا (الْحَقَّ) أَبَداً.**
* **ترجمه:** ای دوست من، **هرگز** سخنی **جز حق** مگو.
* **کلمهٔ اعرابی:** **الْحَقَّ**
* **نقش:** **مستثنی** و **منصوب** به فتحه. (استثناء مفرغ نیست زیرا کلاماً ذکر شده است. اگر کلاماً نبود، مفعول به بود).
**4. الْعِلْمُ فِي الصِّغَرِ كَالنَّمْشِ فِي الْحَجَرِ.**
* **ترجمه:** دانش در خردسالی مانند **نقش زدن در سنگ** است.
* **کلمهٔ اعرابی:** **الْحَجَرِ**
* **نقش:** **اسم مجرور** به کسره (چون بعد از حرف جر **فِي** آمده).
**5. أَضْعَفُ النَّاسِ مَنْ ضَعُفَ عَن كِتِمَانِ سِرِّهِ.**
* **ترجمه:** ضعیف‌ترین مردم کسی است که از **پنهان کردن راز خود** ناتوان باشد.
* **کلمهٔ اعرابی:** **سِرِّهِ**
* **نقش:** **مضاف إلیه** و **مجرور** به کسره (برای "کتمان"). (هاء ضمیر متصل در محل جر مضاف‌الیه است).
